व्हॅलेरियन: व्हॅलेरियन (व्हॅलेरियाना ऑफिसिनलिस) एक बारमाही औषधी वनस्पती आहे ज्यात लहान, सुवासिक फुलांचे क्लस्टर्स आहेत. हे चांगले निचरा केलेली माती आणि आंशिक सावली पसंत करते. व्हॅलेरियनचा वापर झोपेच्या विकार आणि चिंतासाठी नैसर्गिक उपाय म्हणून केला जातो.
व्हॅलेरियन ला आपण इंग्रजीमध्ये Valerian असे म्हणतो. व्हॅलेरियन हे भारतामध्ये पिकवले जाणारे एक महत्त्वाचे बारमाही पीक आहे. तसेच या पिकाचे वेगवेगळे वैद्यकीय गुणधर्म देखील आहेत.
व्हॅलेरियन विषयी महत्त्वाची माहिती Valerian information in Marathi
व्हॅलेरियन हे एक औषधी वनस्पती आहे. व्हॅलेरियन पिकाचे शास्त्रीय नाव हे वॅलेरियाना ऑफिसिनलिस आहे.व्हॅलेरियन पिकाचे उगमस्थान हे युरोप आहे. व्हॅलेरियन पिकाची शास्त्रीय फॅमिली ही कॅप्रीफोलियासी आहे. भारतामध्ये व्हॅलेरियन पिकाचा उपयोग हा औषधी वनस्पती पीक म्हणून केला जातो. भारतामध्ये मुख्यतः वसंत, तु, गडी बाद होण्याचा क्रम हंगामामध्ये व्हॅलेरियन ची लागवड केली जाते
| पीक | माहिती |
|---|---|
| पिकाचे नाव | व्हॅलेरियन |
| इंग्रजी नाव | Valerian |
| शास्त्रीय नाव | वॅलेरियाना ऑफिसिनलिस |
| फॅमिली | कॅप्रीफोलियासी |
| उगम | युरोप |
| हंगाम | वसंत, तु, गडी बाद होण्याचा क्रम |
व्हॅलेरियन पिकासाठी आवश्यक मृदा
व्हॅलेरियन पीक लागवडीसाठी मुख्यतः चिकणमाती प्रकारची माती लागते तसेच जमिनीचा पीएच हा 6.5 असावा. जमिनीमध्ये जास्त प्रमाणात ऑरगॅनिक कंटेंट असेल तर याचा व्हॅलेरियन पिकाच्या वाढीसाठी फायदा होतो.
व्हॅलेरियन पिकासाठी बियाणे आणि लागवड
व्हॅलेरियन पीक लावणी करत असताना संबंधित पिकामधील अंतर हे 30-45 सेमी इतके ठेवावे तसेच व्हॅलेरियन पिकासाठी प्रति हेक्टर 2-3 किलो/हेक्टर बीज लागते. व्हॅलेरियन लागवडी पूर्वी बीज प्रक्रिया केल्यास चांगला फायदा दिसून येतो. बीज प्रक्रियेच्या मदतीने झाडांची वाढ चांगली होते व रोगप्रतिकारक क्षमता वाढते.
व्हॅलेरियन / Valerian साठी आवश्यक जमीन आणि हवामान
व्हॅलेरियन, एक औषधी औषधी वनस्पती, 15-24 डिग्री सेल्सियस तापमान असलेल्या तापमानासह समशीतोष्ण हवामानात भरभराट होते. हे 5.8-6.8 च्या पीएच श्रेणीसह चांगल्या निचरा झालेल्या मातीला प्राधान्य देते. भूमीच्या तयारीमध्ये नांगरणी, हॅरॉइंग आणि लेव्हलिंग यासारख्या नांगरलेली कामे समाविष्ट असतात. वॅलेरियनची लागवड विविध मातीच्या प्रकारात केली जाऊ शकते, ज्यात चिकणमाती आणि वालुकामय चिकणमाती यांचा समावेश आहे. पेरणी सामान्यत: वसंत or तु किंवा उन्हाळ्याच्या सुरुवातीच्या महिन्यात एप्रिल ते जून दरम्यान होते.
व्हॅलेरियन चे महत्त्वाचे वाण
व्हॅलेरियाना ऑफिसिनलिस ‘अल्बा’, व्हॅलेरियाना ऑफिसिनलिस ‘रुब्रा’, वॅलेरियाना ऑफिसिनलिस ‘सॅम्बुसिना’, वॅलेरियाना ऑफिसिनलिस ‘ऑफिसिनलिस’ हे व्हॅलेरियन पिकाचे महत्त्वाचे वान आहेत तसेच भौगोलिक रचनेनुसार Valerian पिकाचे अन्य देखील वाण असतात. वेगवेगळ्या औषधी वनस्पती चे वेगवेगळ्या परिसरामध्ये विविध प्रकारचे वाण अस्तित्वात असू शकतात.
व्हॅलेरियन साठी खत व्यवस्थापन
व्हॅलेरियन साठी विविध नैसर्गिक खतांचा उपयोग केला तर चांगला फायदा मिळतो जसे की गांडूळ खत, शेणखत यांचा नियमित वापर केला तर वसंत, तु, गडी बाद होण्याचा क्रम मध्ये जमिनीचा पोत सुधारतो व आवश्यक 6.5 ph हा व्हॅलेरियन पिकासाठी प्राप्त होतो तसेच आपण रासायनिक खतांचा देखील 30-45 सेमी प्रमाणात उपयोग करू शकतो त्यामध्ये नत्र, स्फुरद तसेच पालाश चा समावेश होतो.
व्हॅलेरियन पीक उत्पन्न | Yeild of Valerian in Marathi
व्हॅलेरियन पिकामध्ये आपल्याला 2000 उत्पन्न प्राप्त होते परंतु विविध भौगोलिक परिस्थिती तसेच हवामानाच्या परिस्थितीनुसार उत्पादनामध्ये बदल होऊ शकतो.
मला आशा आहे तुम्हाला हा लेख आवडला असेल जर तुम्हाला व्हॅलेरियन लागवड माहिती विषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल तर खाली कमेंट च्या माध्यमातून कळवा व काही सुधारणा आवश्यक असल्यास कमेंट करा तसेच लेख आवडल्यास शेअर करा.
शेतीविषयक बातम्या, हवामान अंदाज, रिअल इस्टेट आणि इतर महत्त्वाच्या माहितीसाठी इथे क्लिक करा