जिन्सेंग: जिन्सेंग (पॅनॅक्स जिन्सेंग) मांसल मुळांसह हळूहळू वाढणारी बारमाही औषधी वनस्पती आहे. हे चांगले निचरा, चिकणमाती माती आणि आंशिक सावलीत भरभराट होते. जिन्सेंगचा वापर पारंपारिक औषधात केला जातो आणि असे मानले जाते की त्याचे आरोग्य विविध फायदे आहेत.
जिन्सेंग ला आपण इंग्रजीमध्ये Ginseng असे म्हणतो. जिन्सेंग हे भारतामध्ये पिकवले जाणारे एक महत्त्वाचे नॉनफोडर पीक आहे. तसेच या पिकाचे वेगवेगळे वैद्यकीय गुणधर्म देखील आहेत.
जिन्सेंग विषयी महत्त्वाची माहिती Ginseng information in Marathi
जिन्सेंग हे एक औषधी वनस्पती आहे. जिन्सेंग पिकाचे शास्त्रीय नाव हे पॅनॅक्स जिन्सेंग आहे.जिन्सेंग पिकाचे उगमस्थान हे पूर्व आशिया आहे. जिन्सेंग पिकाची शास्त्रीय फॅमिली ही अरालियासी आहे. भारतामध्ये जिन्सेंग पिकाचा उपयोग हा औषधी वनस्पती पीक म्हणून केला जातो. भारतामध्ये मुख्यतः खरीफ हंगामामध्ये जिन्सेंग ची लागवड केली जाते
| पीक | माहिती |
|---|---|
| पिकाचे नाव | जिन्सेंग |
| इंग्रजी नाव | Ginseng |
| शास्त्रीय नाव | पॅनॅक्स जिन्सेंग |
| फॅमिली | अरालियासी |
| उगम | पूर्व आशिया |
| हंगाम | खरीफ |
जिन्सेंग पिकासाठी आवश्यक मृदा
जिन्सेंग पीक लागवडीसाठी मुख्यतः चांगले निचरा केलेली चिकणमाती प्रकारची माती लागते तसेच जमिनीचा पीएच हा 5.5 असावा. जमिनीमध्ये जास्त प्रमाणात ऑरगॅनिक कंटेंट असेल तर याचा जिन्सेंग पिकाच्या वाढीसाठी फायदा होतो.
जिन्सेंग पिकासाठी बियाणे आणि लागवड
जिन्सेंग पीक लावणी करत असताना संबंधित पिकामधील अंतर हे 20-30 सेमी इतके ठेवावे तसेच जिन्सेंग पिकासाठी प्रति हेक्टर 2-3 किलो/हेक्टर बीज लागते. जिन्सेंग लागवडी पूर्वी बीज प्रक्रिया केल्यास चांगला फायदा दिसून येतो. बीज प्रक्रियेच्या मदतीने झाडांची वाढ चांगली होते व रोगप्रतिकारक क्षमता वाढते.
जिन्सेंग / Ginseng साठी आवश्यक जमीन आणि हवामान
जिन्सेंग, एक मौल्यवान औषधी औषधी वनस्पती, 15-25 डिग्री सेल्सिअस तापमानात तापमान असलेल्या समशीतोष्ण हवामानात भरभराट होते. हे 5.0-6.0 च्या पीएच श्रेणीसह चांगल्या निचरा झालेल्या मातीला प्राधान्य देते. भूमीच्या तयारीमध्ये नांगरणी, हॅरोइंग आणि लेव्हलिंग यासारख्या नांगरलेली कामे समाविष्ट असतात. चिकणमाती आणि वालुकामय चिकणमातीसह विविध मातीच्या प्रकारांमध्ये जिन्सेंगची लागवड केली जाऊ शकते. पेरणी सामान्यत: वसंत or तु किंवा उन्हाळ्याच्या सुरुवातीच्या महिन्यात एप्रिल ते जून दरम्यान होते.
जिन्सेंग चे महत्त्वाचे वाण
कोरियन जिन्सेंग, चिनी जिन्सेंग, अमेरिकन जिन्सेंग, जपानी जिन्सेंग हे जिन्सेंग पिकाचे महत्त्वाचे वान आहेत तसेच भौगोलिक रचनेनुसार Ginseng पिकाचे अन्य देखील वाण असतात. वेगवेगळ्या औषधी वनस्पती चे वेगवेगळ्या परिसरामध्ये विविध प्रकारचे वाण अस्तित्वात असू शकतात.
जिन्सेंग साठी खत व्यवस्थापन
जिन्सेंग साठी विविध नैसर्गिक खतांचा उपयोग केला तर चांगला फायदा मिळतो जसे की गांडूळ खत, शेणखत यांचा नियमित वापर केला तर खरीफ मध्ये जमिनीचा पोत सुधारतो व आवश्यक 5.5 ph हा जिन्सेंग पिकासाठी प्राप्त होतो तसेच आपण रासायनिक खतांचा देखील 20-30 सेमी प्रमाणात उपयोग करू शकतो त्यामध्ये नत्र, स्फुरद तसेच पालाश चा समावेश होतो.
जिन्सेंग पीक उत्पन्न | Yeild of Ginseng in Marathi
जिन्सेंग पिकामध्ये आपल्याला 1500 उत्पन्न प्राप्त होते परंतु विविध भौगोलिक परिस्थिती तसेच हवामानाच्या परिस्थितीनुसार उत्पादनामध्ये बदल होऊ शकतो.
मला आशा आहे तुम्हाला हा लेख आवडला असेल जर तुम्हाला जिन्सेंग लागवड माहिती विषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल तर खाली कमेंट च्या माध्यमातून कळवा व काही सुधारणा आवश्यक असल्यास कमेंट करा तसेच लेख आवडल्यास शेअर करा.
शेतीविषयक बातम्या, हवामान अंदाज, रिअल इस्टेट आणि इतर महत्त्वाच्या माहितीसाठी इथे क्लिक करा
