ब्राह्मी: ब्राह्मी (बाकोपा मोन्नीरी) ही एक लहान, रसाळ पाने असलेली एक रांगणारी औषधी वनस्पती आहे. हे चांगले निचरा केलेली माती आणि आंशिक सावली पसंत करते. पारंपारिक आयुर्वेदिक औषधात ब्रह्मचा वापर संज्ञानात्मक आरोग्यासाठी केला जातो.
ब्राह्मी ला आपण इंग्रजीमध्ये Brahmi असे म्हणतो. ब्राह्मी हे भारतामध्ये पिकवले जाणारे एक महत्त्वाचे नॉनफोडर पीक आहे. तसेच या पिकाचे वेगवेगळे वैद्यकीय गुणधर्म देखील आहेत.
ब्राह्मी विषयी महत्त्वाची माहिती Brahmi information in Marathi
ब्राह्मी हे एक औषधी वनस्पती आहे. ब्राह्मी पिकाचे शास्त्रीय नाव हे बाकोपा मोन्नीरी आहे.ब्राह्मी पिकाचे उगमस्थान हे भारत आहे. ब्राह्मी पिकाची शास्त्रीय फॅमिली ही स्क्रोफुलरियासी आहे. भारतामध्ये ब्राह्मी पिकाचा उपयोग हा औषधी वनस्पती पीक म्हणून केला जातो. भारतामध्ये मुख्यतः खारीफ, रबी हंगामामध्ये ब्राह्मी ची लागवड केली जाते
| पीक | माहिती |
|---|---|
| पिकाचे नाव | ब्राह्मी |
| इंग्रजी नाव | Brahmi |
| शास्त्रीय नाव | बाकोपा मोन्नीरी |
| फॅमिली | स्क्रोफुलरियासी |
| उगम | भारत |
| हंगाम | खारीफ, रबी |
ब्राह्मी पिकासाठी आवश्यक मृदा
ब्राह्मी पीक लागवडीसाठी मुख्यतः चिकणमाती प्रकारची माती लागते तसेच जमिनीचा पीएच हा 6.0-7.0 असावा. जमिनीमध्ये जास्त प्रमाणात ऑरगॅनिक कंटेंट असेल तर याचा ब्राह्मी पिकाच्या वाढीसाठी फायदा होतो.
ब्राह्मी पिकासाठी बियाणे आणि लागवड
ब्राह्मी पीक लावणी करत असताना संबंधित पिकामधील अंतर हे 20*20 सेमी इतके ठेवावे तसेच ब्राह्मी पिकासाठी प्रति हेक्टर 2-3 किलो/हेक्टर बीज लागते. ब्राह्मी लागवडी पूर्वी बीज प्रक्रिया केल्यास चांगला फायदा दिसून येतो. बीज प्रक्रियेच्या मदतीने झाडांची वाढ चांगली होते व रोगप्रतिकारक क्षमता वाढते.
ब्राह्मी / Brahmi साठी आवश्यक जमीन आणि हवामान
ब्राह्मी, औषधी गुणधर्मांसह एक औषधी वनस्पती, उष्णकटिबंधीय हवामानासह 20-35 डिग्री सेल्सियस तापमानासह उष्णकटिबंधीय हवामान पसंत करते. हे 6.0-7.5 च्या पीएचसह चांगले निचरा, वालुकामय चिकणमाती मातीत भरभराट होते. भूमीच्या तयारीमध्ये इष्टतम बियाणे तयार करण्यासाठी नांगरणी आणि त्रास देणे समाविष्ट आहे. ब्रहमी सामान्यत: जून ते ऑगस्ट या कालावधीत पावसाळ्याच्या हंगामात लागवड केली जाते.
ब्राह्मी चे महत्त्वाचे वाण
ब्राह्मी, मंडुकपर्नी, सरस्वती, जल ब्राह्मी हे ब्राह्मी पिकाचे महत्त्वाचे वान आहेत तसेच भौगोलिक रचनेनुसार Brahmi पिकाचे अन्य देखील वाण असतात. वेगवेगळ्या औषधी वनस्पती चे वेगवेगळ्या परिसरामध्ये विविध प्रकारचे वाण अस्तित्वात असू शकतात.
ब्राह्मी साठी खत व्यवस्थापन
ब्राह्मी साठी विविध नैसर्गिक खतांचा उपयोग केला तर चांगला फायदा मिळतो जसे की गांडूळ खत, शेणखत यांचा नियमित वापर केला तर खारीफ, रबी मध्ये जमिनीचा पोत सुधारतो व आवश्यक 6.0-7.0 ph हा ब्राह्मी पिकासाठी प्राप्त होतो तसेच आपण रासायनिक खतांचा देखील 20*20 सेमी प्रमाणात उपयोग करू शकतो त्यामध्ये नत्र, स्फुरद तसेच पालाश चा समावेश होतो.
ब्राह्मी पीक उत्पन्न | Yeild of Brahmi in Marathi
ब्राह्मी पिकामध्ये आपल्याला 2000-3000 उत्पन्न प्राप्त होते परंतु विविध भौगोलिक परिस्थिती तसेच हवामानाच्या परिस्थितीनुसार उत्पादनामध्ये बदल होऊ शकतो.
मला आशा आहे तुम्हाला हा लेख आवडला असेल जर तुम्हाला ब्राह्मी लागवड माहिती विषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल तर खाली कमेंट च्या माध्यमातून कळवा व काही सुधारणा आवश्यक असल्यास कमेंट करा तसेच लेख आवडल्यास शेअर करा.
शेतीविषयक बातम्या, हवामान अंदाज, रिअल इस्टेट आणि इतर महत्त्वाच्या माहितीसाठी इथे क्लिक करा