गुळवेल: गिलॉय (टिनोस्पोरा कॉर्डिफोलिया) हृदयाच्या आकाराच्या पानांसह एक चढणारा झुडूप आहे. हे निचरा झालेल्या माती आणि आंशिक सावलीत भरभराट होते. गुळवेलचा वापर पारंपारिक औषधात केला जातो आणि असे मानले जाते की रोगप्रतिकारक शक्ती आहे.
गुळवेल ला आपण इंग्रजीमध्ये Giloy असे म्हणतो. गिलॉय हे भारतामध्ये पिकवले जाणारे एक महत्त्वाचे नॉनफोडर पीक आहे. तसेच या पिकाचे वेगवेगळे वैद्यकीय गुणधर्म देखील आहेत.
गुळवेल विषयी महत्त्वाची माहिती Giloy information in Marathi
गुळवेल हे एक औषधी वनस्पती आहे. गुळवेल पिकाचे शास्त्रीय नाव हे टिनोस्पोरा कॉर्डिफोलिया आहे.गिलॉय पिकाचे उगमस्थान हे भारत आहे. गिलॉय पिकाची शास्त्रीय फॅमिली ही मेनिस्परमेसी आहे. भारतामध्ये गिलॉय पिकाचा उपयोग हा औषधी वनस्पती पीक म्हणून केला जातो. भारतामध्ये मुख्यतः खरीफ हंगामामध्ये गिलॉय ची लागवड केली जाते
| पीक | माहिती |
|---|---|
| पिकाचे नाव | गुळवेल |
| इंग्रजी नाव | Giloy |
| शास्त्रीय नाव | टिनोस्पोरा कॉर्डिफोलिया |
| फॅमिली | मेनिस्परमेसी |
| उगम | भारत |
| हंगाम | खरीफ |
गुळवेल पिकासाठी आवश्यक मृदा
गुळवेल पीक लागवडीसाठी मुख्यतः चांगले निचरा प्रकारची माती लागते तसेच जमिनीचा पीएच हा 6.5-7.5 असावा. जमिनीमध्ये जास्त प्रमाणात ऑरगॅनिक कंटेंट असेल तर याचा गिलॉय पिकाच्या वाढीसाठी फायदा होतो.
गुळवेल पिकासाठी बियाणे आणि लागवड
गुळवेल पीक लावणी करत असताना संबंधित पिकामधील अंतर हे 45*45 सेमी इतके ठेवावे तसेच गुळवेल पिकासाठी प्रति हेक्टर प्रति हेक्टर 30,000-40,000 कटिंग्ज बीज लागते. गुळवेल लागवडी पूर्वी बीज प्रक्रिया केल्यास चांगला फायदा दिसून येतो. बीज प्रक्रियेच्या मदतीने झाडांची वाढ चांगली होते व रोगप्रतिकारक क्षमता वाढते.
गुळवेल / Giloy साठी आवश्यक जमीन आणि हवामान
त्याच्या औषधी गुणधर्मांकरिता ओळखले जाणारे गुळवेल 20-30 डिग्री सेल्सिअस तापमानासह उष्णकटिबंधीय हवामानात भरभराट होते. गुळवेल लागवडीसाठी 6.0-7.5 च्या पीएचसह चांगली निचरा केलेली चिकणमाती माती आदर्श आहेत. नांगरणी आणि हॅरोइंगसह नांगरलेली कामे जमीन तयार करण्यासाठी आवश्यक आहेत. गुळवेल सामान्यत: मार्च ते जून या कालावधीत मान्सूनपूर्व हंगामात लागवड केली जाते.
गुळवेल चे महत्त्वाचे वाण
अमृतवेल्डी, गिलॉय, गुडुची, गिलोनी हे गुळवेल पिकाचे महत्त्वाचे वान आहेत तसेच भौगोलिक रचनेनुसार Giloy पिकाचे अन्य देखील वाण असतात. वेगवेगळ्या औषधी वनस्पती चे वेगवेगळ्या परिसरामध्ये विविध प्रकारचे वाण अस्तित्वात असू शकतात.
गुळवेल साठी खत व्यवस्थापन
गिलॉय साठी विविध नैसर्गिक खतांचा उपयोग केला तर चांगला फायदा मिळतो जसे की गांडूळ खत, शेणखत यांचा नियमित वापर केला तर खरीफ मध्ये जमिनीचा पोत सुधारतो व आवश्यक 6.5-7.5 ph हा गिलॉय पिकासाठी प्राप्त होतो तसेच आपण रासायनिक खतांचा देखील 45*45 सेमी प्रमाणात उपयोग करू शकतो त्यामध्ये नत्र, स्फुरद तसेच पालाश चा समावेश होतो.
गुळवेल पीक उत्पन्न | Yeild of Giloy in Marathi
गुळवेल पिकामध्ये आपल्याला 2000-3000 उत्पन्न प्राप्त होते परंतु विविध भौगोलिक परिस्थिती तसेच हवामानाच्या परिस्थितीनुसार उत्पादनामध्ये बदल होऊ शकतो.
मला आशा आहे तुम्हाला हा लेख आवडला असेल जर तुम्हाला गुळवेल लागवड माहिती विषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल तर खाली कमेंट च्या माध्यमातून कळवा व काही सुधारणा आवश्यक असल्यास कमेंट करा तसेच लेख आवडल्यास शेअर करा.
हे पण वाचा:
- मका पिकातील खोड पोखरणाऱ्या अळीचे लक्षणे आणि व्यवस्थापन
- आर्थिक पर्यावरण म्हणजे काय
- काम सोडण्याचा अर्ज, सोप्या आणि प्रोफेशनल भाषेमध्ये राजीनामा पत्र
शेतीविषयक बातम्या, हवामान अंदाज, रिअल इस्टेट आणि इतर महत्त्वाच्या माहितीसाठी इथे क्लिक करा