कडुलिंब: कडुलिंब, किंवा आझादिराक्टा इंडिका, एक अष्टपैलू झाड आहे ज्याच्या औषधी गुणधर्मांसाठी ओळखले जाते. कडुनिंबाची लागवड उष्णकटिबंधीय आणि उपोष्णकटिबंधीय प्रदेशात चांगली निचरा झालेल्या मातीसह वाढते. पारंपारिक औषध आणि शेतीमध्ये पाने आणि बियाण्यासह कडुनिंबाच्या झाडाचे विविध भाग वापरले जातात.
नायम ला आपण इंग्रजीमध्ये Neem असे म्हणतो. नायम हे भारतामध्ये पिकवले जाणारे एक महत्त्वाचे नॉनफोडर पीक आहे. तसेच या पिकाचे वेगवेगळे वैद्यकीय गुणधर्म देखील आहेत.
नायम विषयी महत्त्वाची माहिती Neem information in Marathi
नायम हे एक औषधी वनस्पती आहे. नायम पिकाचे शास्त्रीय नाव हे आझादिराक्टा इंडिका आहे.नायम पिकाचे उगमस्थान हे भारत आहे. नायम पिकाची शास्त्रीय फॅमिली ही मेलियासी आहे. भारतामध्ये नायम पिकाचा उपयोग हा औषधी वनस्पती पीक म्हणून केला जातो. भारतामध्ये मुख्यतः वसंत, तु, उन्हाळा हंगामामध्ये नायम ची लागवड केली जाते
पीक | माहिती |
---|---|
पिकाचे नाव | नायम |
इंग्रजी नाव | Neem |
शास्त्रीय नाव | आझादिराक्टा इंडिका |
फॅमिली | मेलियासी |
उगम | भारत |
हंगाम | वसंत, तु, उन्हाळा |
नायम पिकासाठी आवश्यक मृदा
नायम पीक लागवडीसाठी मुख्यतः चांगली निचरा केलेली चिकणमाती माती प्रकारची माती लागते तसेच जमिनीचा पीएच हा 6.0-8.0 असावा. जमिनीमध्ये जास्त प्रमाणात ऑरगॅनिक कंटेंट असेल तर याचा नायम पिकाच्या वाढीसाठी फायदा होतो.
नायम पिकासाठी बियाणे आणि लागवड
नायम पीक लावणी करत असताना संबंधित पिकामधील अंतर हे 30-40 किलो/हेक्टर इतके ठेवावे तसेच नायम पिकासाठी प्रति हेक्टर बियाणे किंवा झाडे (400-500 प्रति हेक्टर) बीज लागते. नायम लागवडी पूर्वी बीज प्रक्रिया केल्यास चांगला फायदा दिसून येतो. बीज प्रक्रियेच्या मदतीने झाडांची वाढ चांगली होते व रोगप्रतिकारक क्षमता वाढते.
नायम / Neem साठी आवश्यक जमीन आणि हवामान
कडुलिंब, औषधी गुणधर्म असलेले एक उष्णकटिबंधीय झाड, तापमान 25-35 डिग्री सेल्सिअस तापमानासह गरम हवामान पसंत करते. 6.0-7.0 च्या तटस्थ पीएचसह थोडासा आम्ल ते तटस्थ पीएच असलेल्या चिकणमातीच्या मातीत सुसज्ज वालुकामय-लोम योग्य आहेत. नांगरणी आणि हॅरोइंगसह नांगरलेली कामे जमीन तयार करण्यासाठी आयोजित केल्या जातात. कडुनिंबाची झाडे सामान्यत: वसंत or तु किंवा उन्हाळ्यात लागवड केली जातात.
नायम चे महत्त्वाचे वाण
आझादिराक्टा इंडिका हे नायम पिकाचे महत्त्वाचे वान आहेत तसेच भौगोलिक रचनेनुसार Neem पिकाचे अन्य देखील वाण असतात. वेगवेगळ्या औषधी वनस्पती चे वेगवेगळ्या परिसरामध्ये विविध प्रकारचे वाण अस्तित्वात असू शकतात.
नायम साठी खत व्यवस्थापन
नायम साठी विविध नैसर्गिक खतांचा उपयोग केला तर चांगला फायदा मिळतो जसे की गांडूळ खत, शेणखत यांचा नियमित वापर केला तर वसंत, तु, उन्हाळा मध्ये जमिनीचा पोत सुधारतो व आवश्यक 6.0-8.0 ph हा नायम पिकासाठी प्राप्त होतो तसेच आपण रासायनिक खतांचा देखील 30-40 किलो/हेक्टर प्रमाणात उपयोग करू शकतो त्यामध्ये नत्र, स्फुरद तसेच पालाश चा समावेश होतो.
नायम पीक उत्पन्न | Yeild of Neem in Marathi
नायम पिकामध्ये आपल्याला लाकूड, पाने, तेल उत्पन्न प्राप्त होते परंतु विविध भौगोलिक परिस्थिती तसेच हवामानाच्या परिस्थितीनुसार उत्पादनामध्ये बदल होऊ शकतो.
मला आशा आहे तुम्हाला हा लेख आवडला असेल जर तुम्हाला नायम लागवड माहिती विषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल तर खाली कमेंट च्या माध्यमातून कळवा व काही सुधारणा आवश्यक असल्यास कमेंट करा तसेच लेख आवडल्यास शेअर करा.
शेतीविषयक बातम्या, हवामान अंदाज, रिअल इस्टेट आणि इतर महत्त्वाच्या माहितीसाठी इथे क्लिक करा