केशर: क्रोकस सॅटिव्हस फ्लॉवरपासून प्राप्त केशर हा एक मौल्यवान मसाला आहे जो त्याच्या दोलायमान रंग आणि वेगळ्या चवसाठी ओळखला जातो. केशर लागवडीसाठी चांगली निचरा केलेली माती आणि समशीतोष्ण हवामान आवश्यक आहे. केशर धागे तयार करण्यासाठी फुलांचे कलंक कापणी आणि वाळवले जाते.
केशर ला आपण इंग्रजीमध्ये Saffron असे म्हणतो. केशर हे भारतामध्ये पिकवले जाणारे एक महत्त्वाचे नॉनफोडर पीक आहे. तसेच या पिकाचे वेगवेगळे वैद्यकीय गुणधर्म देखील आहेत.
केशर विषयी महत्त्वाची माहिती Saffron information in Marathi
केशर हे एक मसाला आहे. केशर पिकाचे शास्त्रीय नाव हे क्रोकस सॅटिव्हस आहे.केशर पिकाचे उगमस्थान हे एशिया माइनर आहे. केशर पिकाची शास्त्रीय फॅमिली ही इरिडासी आहे. भारतामध्ये केशर पिकाचा उपयोग हा मसाला पीक म्हणून केला जातो. भारतामध्ये मुख्यतः शरद .तूतील हंगामामध्ये केशर ची लागवड केली जाते
| पीक | माहिती |
|---|---|
| पिकाचे नाव | केशर |
| इंग्रजी नाव | Saffron |
| शास्त्रीय नाव | क्रोकस सॅटिव्हस |
| फॅमिली | इरिडासी |
| उगम | एशिया माइनर |
| हंगाम | शरद .तूतील |
केशर पिकासाठी आवश्यक मृदा
केशर पीक लागवडीसाठी मुख्यतः चांगली निचरा केलेली चिकणमाती माती प्रकारची माती लागते तसेच जमिनीचा पीएच हा 6.5-7.5 असावा. जमिनीमध्ये जास्त प्रमाणात ऑरगॅनिक कंटेंट असेल तर याचा केशर पिकाच्या वाढीसाठी फायदा होतो.
केशर पिकासाठी बियाणे आणि लागवड
केशर पीक लावणी करत असताना संबंधित पिकामधील अंतर हे 2-3 किलो/हेक्टर इतके ठेवावे तसेच केशर पिकासाठी प्रति हेक्टर कॉर्म्स किंवा बल्ब (प्रति हेक्टर 15,000-20,000) बीज लागते. केशर लागवडी पूर्वी बीज प्रक्रिया केल्यास चांगला फायदा दिसून येतो. बीज प्रक्रियेच्या मदतीने झाडांची वाढ चांगली होते व रोगप्रतिकारक क्षमता वाढते.
केशर / Saffron साठी आवश्यक जमीन आणि हवामान
केशर, क्रोकस फ्लॉवरमधून काढलेला एक मसाला, सुप्त आणि गरम, कोरड्या उन्हाळ्यासाठी थंड हिवाळ्यासह समशीतोष्ण हवामानात भरभराट होतो. केशर लागवडीसाठी आदर्श तापमान श्रेणी अंदाजे -15 ते 35 डिग्री सेल्सियस आहे. 6.0-7.5 च्या किंचित अल्कधर्मी पीएच असलेल्या चांगल्या निचरा झालेल्या चिकणमाती मातीला प्राधान्य दिले जाते. भूमीच्या तयारीमध्ये नांगरणी आणि हॅरोइंग सारख्या नांगरलेली कामे समाविष्ट असतात. केशर कॉर्म्स सहसा उन्हाळ्याच्या शेवटी किंवा शरद .तूतील लवकर लावले जातात.
केशर चे महत्त्वाचे वाण
कॉर्कस 3, काश्मिरी मोनग्रा, लाचा, राजवाडी हे केशर पिकाचे महत्त्वाचे वान आहेत तसेच भौगोलिक रचनेनुसार Saffron पिकाचे अन्य देखील वाण असतात. वेगवेगळ्या मसाला चे वेगवेगळ्या परिसरामध्ये विविध प्रकारचे वाण अस्तित्वात असू शकतात.
केशर साठी खत व्यवस्थापन
केशर साठी विविध नैसर्गिक खतांचा उपयोग केला तर चांगला फायदा मिळतो जसे की गांडूळ खत, शेणखत यांचा नियमित वापर केला तर शरद .तूतील मध्ये जमिनीचा पोत सुधारतो व आवश्यक 6.5-7.5 ph हा केशर पिकासाठी प्राप्त होतो तसेच आपण रासायनिक खतांचा देखील 2-3 किलो/हेक्टर प्रमाणात उपयोग करू शकतो त्यामध्ये नत्र, स्फुरद तसेच पालाश चा समावेश होतो.
केशर पीक उत्पन्न | Yeild of Saffron in Marathi
केशर पिकामध्ये आपल्याला 10-15 किलो/हेक्टर उत्पन्न प्राप्त होते परंतु विविध भौगोलिक परिस्थिती तसेच हवामानाच्या परिस्थितीनुसार उत्पादनामध्ये बदल होऊ शकतो.
मला आशा आहे तुम्हाला हा लेख आवडला असेल जर तुम्हाला केशर लागवड माहिती विषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल तर खाली कमेंट च्या माध्यमातून कळवा व काही सुधारणा आवश्यक असल्यास कमेंट करा तसेच लेख आवडल्यास शेअर करा.
शेतीविषयक बातम्या, हवामान अंदाज, रिअल इस्टेट आणि इतर महत्त्वाच्या माहितीसाठी इथे क्लिक करा
