स्टीव्हिया: स्टीव्हिया (स्टीव्हिया रेबौदियाना) आपल्या गोड पानांसाठी एक बारमाही औषधी वनस्पती आहे. यासाठी चांगली निचरा केलेली माती आवश्यक आहे आणि ती एक नैसर्गिक स्वीटनर म्हणून वापरली जाते.
स्टीव्हिया ला आपण इंग्रजीमध्ये Stevia असे म्हणतो. स्टीव्हिया हे भारतामध्ये पिकवले जाणारे एक महत्त्वाचे नॉनफोडर पीक आहे. तसेच या पिकाचे वेगवेगळे वैद्यकीय गुणधर्म देखील आहेत.
स्टीव्हिया विषयी महत्त्वाची माहिती Stevia information in Marathi
स्टीव्हिया हे एक औषधी वनस्पती आहे. स्टीव्हिया पिकाचे शास्त्रीय नाव हे स्टीव्हिया रेबौदियाना आहे.स्टीव्हिया पिकाचे उगमस्थान हे दक्षिण अमेरिका आहे. स्टीव्हिया पिकाची शास्त्रीय फॅमिली ही Asteraceae आहे. भारतामध्ये स्टीव्हिया पिकाचा उपयोग हा औषधी वनस्पती पीक म्हणून केला जातो. भारतामध्ये मुख्यतः खरीफ, उन्हाळा हंगामामध्ये स्टीव्हिया ची लागवड केली जाते
| पीक | माहिती |
|---|---|
| पिकाचे नाव | स्टीव्हिया |
| इंग्रजी नाव | Stevia |
| शास्त्रीय नाव | स्टीव्हिया रेबौदियाना |
| फॅमिली | Asteraceae |
| उगम | दक्षिण अमेरिका |
| हंगाम | खरीफ, उन्हाळा |
स्टीव्हिया पिकासाठी आवश्यक मृदा
स्टीव्हिया पीक लागवडीसाठी मुख्यतः सुसंस्कृत, वालुकामय चिकणमाती प्रकारची माती लागते तसेच जमिनीचा पीएच हा 6.0-7.5 असावा. जमिनीमध्ये जास्त प्रमाणात ऑरगॅनिक कंटेंट असेल तर याचा स्टीव्हिया पिकाच्या वाढीसाठी फायदा होतो.
स्टीव्हिया पिकासाठी बियाणे आणि लागवड
स्टीव्हिया पीक लावणी करत असताना संबंधित पिकामधील अंतर हे 45*20 सेमी इतके ठेवावे तसेच स्टीव्हिया पिकासाठी प्रति हेक्टर प्रति हेक्टर 50,000-60,000 झाडे बीज लागते. स्टीव्हिया लागवडी पूर्वी बीज प्रक्रिया केल्यास चांगला फायदा दिसून येतो. बीज प्रक्रियेच्या मदतीने झाडांची वाढ चांगली होते व रोगप्रतिकारक क्षमता वाढते.
स्टीव्हिया / Stevia साठी आवश्यक जमीन आणि हवामान
स्टीव्हिया, एक नैसर्गिक स्वीटनर वनस्पती, 20-30 डिग्री सेल्सिअस तापमानासह तापमानासह उपोष्णकटिबंधीय हवामान पसंत करते. हे 6.0-7.0 च्या तटस्थ पीएचसह किंचित अम्लीय ते तटस्थ पीएच असलेल्या चांगल्या निचरा झालेल्या चिकणमाती मातीत भरभराट होते. जमीन तयार करणे योग्य बियाणे तयार करण्यासाठी नांगरणी करणे आणि हॅरोइंग करणे यासारख्या नांगरलेली कामे समाविष्ट करतात. जून ते ऑगस्ट या कालावधीत स्टीव्हिया सामान्यत: पावसाळ्याच्या हंगामात लागवड केली जाते.
स्टीव्हिया चे महत्त्वाचे वाण
क्रिमसन, स्टीव्हिया डुल्स, स्टीव्हिया रेबौदियाना हे स्टीव्हिया पिकाचे महत्त्वाचे वान आहेत तसेच भौगोलिक रचनेनुसार Stevia पिकाचे अन्य देखील वाण असतात. वेगवेगळ्या औषधी वनस्पती चे वेगवेगळ्या परिसरामध्ये विविध प्रकारचे वाण अस्तित्वात असू शकतात.
स्टीव्हिया साठी खत व्यवस्थापन
स्टीव्हिया साठी विविध नैसर्गिक खतांचा उपयोग केला तर चांगला फायदा मिळतो जसे की गांडूळ खत, शेणखत यांचा नियमित वापर केला तर खरीफ, उन्हाळा मध्ये जमिनीचा पोत सुधारतो व आवश्यक 6.0-7.5 ph हा स्टीव्हिया पिकासाठी प्राप्त होतो तसेच आपण रासायनिक खतांचा देखील 45*20 सेमी प्रमाणात उपयोग करू शकतो त्यामध्ये नत्र, स्फुरद तसेच पालाश चा समावेश होतो.
स्टीव्हिया पीक उत्पन्न | Yeild of Stevia in Marathi
स्टीव्हिया पिकामध्ये आपल्याला 2000-3000 उत्पन्न प्राप्त होते परंतु विविध भौगोलिक परिस्थिती तसेच हवामानाच्या परिस्थितीनुसार उत्पादनामध्ये बदल होऊ शकतो.
मला आशा आहे तुम्हाला हा लेख आवडला असेल जर तुम्हाला स्टीव्हिया लागवड माहिती विषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल तर खाली कमेंट च्या माध्यमातून कळवा व काही सुधारणा आवश्यक असल्यास कमेंट करा तसेच लेख आवडल्यास शेअर करा.
शेतीविषयक बातम्या, हवामान अंदाज, रिअल इस्टेट आणि इतर महत्त्वाच्या माहितीसाठी इथे क्लिक करा
